Thursday 31 August 2017

पंचायतन पूजा श्रद्धास्थानको इष्टदेवके रुपमें केन्द्रमें रखकर, अन्य देवी-देवताओं को भी आदरपूर्ण स्थान देना होता है

ⓘ Optimized just nowView original http://susanskrit.org/cultural-gk.html?start=50 SuSanskritMenu Search  खोज... प्रश्नोत्तरी प्र. संस्कृतमें “मनुष्य” शब्द किस ऋषिके नाम पर से बना ? उ. महर्षि मनु के नाम से । मानव सभ्यता व संस्कृतिको सँवारनेवाले वे प्रथम महर्षि माने जाते हैं, इस लिए “मनोरपत्यः मनुष्यः” (महर्षि मनुके वंशज) – उनके बताये रास्ते पर चलनेवाले ऐसी मनुष्य शब्दकी व्युत्पत्ति है । Write comment (0 Comments) प्र. श्रीमद् आद्य शंकराचार्य ने भिन्न भिन्न संप्रदायोंको एक करने कौन-सी पूजा दी ? उ. पंचायतन पूजा । इसमें अपने श्रद्धास्थानको इष्टदेवके रुपमें केन्द्रमें रखकर, अन्य देवी-देवताओं को भी आदरपूर्ण स्थान देना होता है । Write comment (0 Comments) श्री ग़णेश प्र. सर्वदा प्रथम पूजे जानेवाले श्री गणेश किसके प्रतीक है ? उ. श्री गणेश “आदर्श नेता” के प्रतीक हैं । गण के नायक होने से वे गणपति कहलाये । उनकी संपूर्ण पौराणिक कहानी, और शरीर रचना इत्यादि हर बात प्रतीकात्मक (symbolic) है । Write comment (0 Comments) श्री महावीर प्र. श्री महावीर का मूल नाम क्या था ? उनका नाम महावीर क्यों पडा ? उ. वर्धमान । दूसरोंके मुकाबले अपने आप पर विजय पानेमें अनेक गुना ज़ादा शौर्यकी आवश्यकता होती है; आत्मविजयी होनेके कारण वे महावीर कहलाये । Write comment (0 Comments) श्रीकृष्ण पर ऐतिहासिक ग्रंथ प्र. श्रीकृष्णके जीवन पर पुरातन ऐतिहासिक ग्रंथ कौन-सा है ? उ. श्री वेदव्यासजी रचित “हरिवंश” जिसे “उत्तर महाभारत” भी कहा जाता है । Write comment (0 Comments) राजधर्मका उपदेश प्र. महाभारतमें भीष्मने युधिष्ठरको किये हुए राजधर्मका उपदेश किस पर्वमें है ? उ. महाभारतके “शांति पर्व” प्रकरणमें । Write comment (0 Comments) श्रीमद्भगवद्गीता प्र. श्रीमद्भगवद्गीता महाभारत के कौन-से पर्वमें बतायी गयी है ? उ. भीष्मपर्व में । महाभारतके युद्धका वह प्रकरण जिसमें पितामह भीष्मने कौरवोंका नेतृत्व किया था । Write comment (0 Comments) प्रथम और अंतिम संस्कार सामान्य - प्रश्नोत्तरी प्र. वैदिक संस्कार-विधि अनुसार प्रथम और अंतिम संस्कार कौन से ? उ. गर्भाधान संस्कार (गर्भ स्वरुपमें जीव हो तब), और अंत्येष्टि संस्कार (मृत्युके पश्चात् स्थूल देहका त्याग किये हुए जीव पर) । Write comment (0 Comments) चतुर्विध आश्रम प्र. वैयक्तिक उन्नतिके चतुर्विध आश्रम कौन से ? उ. ब्रह्मचर्याश्रम, गृहस्थाश्रम, वानप्रस्थाश्रम, संन्यासाश्रम । Write comment (0 Comments) श्रीमद्भगवद्गीता प्रश्नोत्तरी प्र. श्रीमद्भगवद्गीता पर प्राकृतिक भाषामें प्रथम टीका किसने की ? उ. संत ज्ञानेश्वरने मराठी भाषामें की; ज्ञानेश्वरी । Write comment (0 Comments) << प्रारंभ करना < पीछे 1 2 3 4 5 6 7 अगला > अंत >> पृष्ठ 6 का 7 विशेष यक्ष-युधिष्ठिर संवाद रम्भा-शुक संवाद रघुवंश सामान्य ज्ञान श्रीमद्भगवद्गीता अ१ अर्जुनविषादयोग अ२ सांख्ययोग अ३ कर्मयोग अ४ ज्ञानकर्मसन्यासयोग अ५ कर्मसन्यासयोग अ७ ज्ञानविज्ञानयोग अ८ अक्षरब्रह्मयोग अ९ राजविद्याराजगुह्ययोग अ१० विभूतियोग अ१२ भक्तियोग अ१३ क्षेत्रक्षेत्रज्ञविभागयोग अ१४ गुणत्रयविभागयोग अ१५ पुरुषोत्तमयोग अ१७ श्रद्धात्रयविभागयोग Copyright © 2005 - 2017 SuSanskrit. Designed by JoomlArt.com Joomla! is Free Software released under the GNU General Public License.   [+] Type in  मुख्य पृष्ठआशयचिंतनसुभाषितसंस्कृतबाल सुरभिसूक्तियांविशेषवेब संसाधन “मनुष्य” शब्द मुद्रणई-मेल श्रीमद् आद्य शंकराचार्य मुद्रणई-मेल पोस्ट करेंरजिस्ट्रेशन और लेखनपाक्षिक चिंतनसम्पर्क करें

No comments:

Post a Comment